Միջազգային հանրությունը պետք է հստակ և վճռականորեն արձագանքի Ղրիմում լրագրողների նկատմամբ ռուսաստանյան իշխանությունների բռնաճնշումներին
16:10, February 16, 2017 | Համատեղ, Հայտարարություններ
Ռուսաստանյան իշխանությունները հերթական անգամ պատրաստվում են քաղաքական հաշվեհարդար տեսնել 2014 թվականին միջազգային իրավունքի նորմերի կոպիտ խախտմամբ Ռուսաստանին միացված Ղրիմի թերակղզում իրենց գործողությունները քննադատող անձանց դեմ:
Փետրվարի 17-ին մեկնարկում է ղրիմցի լրագրող Միկոլա Սեմենայի գործով դատաքննությունը: Նրան դատի են տվել Կրեմլի քաղաքականության դեմ իր կարծիքը հրապարակավ արտահայտելու համարձակության համար: Ղրիմում տիրող իրավիճակի մասին «Ազատություն» ռադիոկայանով հեռարձակվող նրա հրապարակումները զայրացրել են Ռուսաստանի իշխանություններին: Նա մեղադրվել է ԶԼՄ-ներով Ռուսաստանի տարածքային ամբողջականությունը խախտելու հրապարակային կոչեր անելու համար և կարող է դատապարտվել մինչև հինգ տարվա ազատազրկման:
2014 թվականի փետրվար-մարտ ամիսներին առանց տարբերանշանների ռուս զինվորականների կողմից Ղրիմում կառավարական շենքերի զավթումից հետո առաջին իսկ օրերին ռուսաստանյան իշխանություններն անհապաղ քայլեր ձեռնարկեցին Ղրիմի թերակղզում խոսքի ազատությունը ճնշելու ուղղությամբ: Ուկրաինական մալուխային հեռուստատեսության ալիքները փոխարինվեցին ռուսական ալիքներով, և ռուսներից բացի բոլոր մյուս լրագրողների համար տեղեկատվություն հավաքելու հնարավորությունները սահմանափակվեցին: Թերակղզում Ռուսաստանի հսկողությունը լիարժեքորեն հաստատելուց հետո ռուսաստանյան իշխանությունները հրամայեցին արգելափակել ուկրաինական էլեկտրոնային լրատվամիջոցները և փակել ղրիմական և թաթարական «ATR» հեռուստաալիքը:
Այդուհանդերձ, Ղրիմում խոսքի ազատության հետ կապված ամենասուր խնդիրը անկախ լրագրողների նկատմամբ իրականացվող հետապնդումներն են: Հետապնդումները մեծամասամբ իրականացվում են Ռուսաստանի Դաշնության քրեական օրենսգրքի 280-րդ հոդվածի հիման վրա, որը միտումնավոր փոփոխվել է Ղրիմի միացումից հետո: Այդ փոփոխություններով խստացվել է ԶԼՄ-ներով Ռուսաստանի տարածքային ամբողջականությունը խախտելու հրապարակային կոչեր անելու համար նախատեսվող պատասխանատվությունը: Այդ փոփոխությունների հիման վրա քրեական գործեր են հարուցվել ևս չորս ղրիմցի լրագրողի դեմ, ովքեր Միկոլա Սեմենայի նման կարող են դատապարտվել հինգ տարվա ազատազրկման: Այս մեղադրանքներն ուղղակիորեն հակասում են խոսքի ազատության մարդու իրավունքների միջազգային նորմերին և ունեն հստակ քաղաքական դրդապատճառներ:
Ռուսաստանի իշխանությունների՝ քննադատորեն տրամադրված լրագրողներին լռեցնելու ցանկությունը թերակղզում տիրող իրավիճակի մասին իրական տեղեկատվության հոսքն արգելափակելու փորձի մի մասն է. հաշվեհարդար են տեսնում ոչ միայն լրագրողների, այլև քաղաքացիական ակտիվիստների և Ղրիմի ապօրինի միացումը քննադատող բոլոր անձանց դեմ:
«Քաղաքացիական համերաշխության հարթակ» կազմակերպությունը վրդովված է Ղրիմի քաղաքականության առնչությամբ խաղաղ այլախոհություն արտահայտող անձանց նկատմամբ ռուսաստանյան իշխանությունների կոպիտ գործողություններով: ՔՀՀ-ի անդամ կազմակերպություններն իրենց աջակցությունն ու համերաշխությունն են հայտնում Միկոլա Սեմենային և կոչ են անում միջկառավարական կազմակերպություններին և միջազգային հանրությանը խստիվ քննադատել Ղրիմում Ռուսաստանի Դաշնության բռնաճնշումները:
Ղրիմում լրագրողների նկատմամբ ռուսաստանյան իշխանությունների կողմից իրականացվող բռնաճնշումների մասին հայտարարության տակ ստորագրել են հետևյալ կազմակերպությունները.
- Մարդու իրավունքների տեղեկատվական կենտրոն (Ուկրաինա)
- Ուկրաինայի մարդու իրավունքների հելսինկյան միություն
- Ազգամիջյան համագործակցության և խորհրդակցությունների վերլուծական կենտրոն (Վրաստան)
- «Բիր Դուինո-Ղրղըզստան» իրավապաշտպան շարժում,
- Քաղաքացիական ազատությունների կենտրոն (Ուկրաինա)
- Մարդու իրավունքների մշտադիտարկման ինստիտուտ (Լիտվա)
- «UMDPL» ասոցիացիա (Ուկրաինա)
- Հայաստանի հելսինկյան կոմիտե
- Ժողովրդավարության զարգացման և մարդու իրավունքների կենտրոն (Ռուսաստան)
- «Պրոմո ԼԵՔՍ» (Մոլդովա)
- Ադրբեջանի մարդու իրավունքների կենտրոն
- Մարդու իրավունքների և օրենքի գերակայության Ղազախստանի միջազգային գրասենյակ
- «Մարդիկ կարիքի մեջ» (Չեխիա)
- Հելսինկյան Քաղաքացիական Ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ (Հայաստան)
- «Ռեսպուբլիկա ինստիտուտ» (Ուկրաինա)
- «Արժանապատվություն» հասարակական ասոցիացիա (Ղազախստան)
- Նորվեգիայի հելսինկյան կոմիտե
- «DRA-German-Russian Exchange» (Գերմանիա)
- Միջազգային գործընկերություն հանուն մարդու իրավունքների (Բելգիա)
- Մակեդոնիայի Հելսինկյան կոմիտե
- Բարիզ Զվորզսկաու անվան Բելառուսի մարդու իրավունքների տուն (Բելառուս/Լիտվա)
- Մոսկվայի Հելսինկյան խումբ (Ռուսաստան)
- Մարդու իրավունքների հելսինկյան ասոցիացիա (Հայաստան)
- Նիդեռլանդների հելսինկյան կոմիտե
- Մարդու իրավունքների հելսինկյան հիմնադրամ (Լեհաստան)
- Խոշտանգումների զոհերի Կոսովոյի վերականգնողական կենտրոն (Կոսովո)
- Բուլղարիայի Հելսինկյան կոմիտե