Պարոն Պուտին, թույլ կտա՞ք դառնանք ժողովրդավարական երկիր
00:00, January 30, 2009 | Եվրոպայի խորհրդի բանաձևերի և պարտավորությունների կատարում
«Խայտառակ բանաձեւ», «Մունդառ գործարք», «Եվրոպան թքեց ժողովրդավարության երեսին», «Եվրախորհուրդը թաղեց Հայաստանի ապագան»…սրանք այն մի քանի որակումներն ու արտահայտություններն էին, որոնցով հայաստանյան իրավապաշտպաններից մի քանիսը մեզ հետ զրույցում բնորոշեցին ՀՀ-ին վերաբերող ԵԽԽՎ վերջին` 1643 բանաձեւը:
Բանաձեւ, որով միամիտ եվրոպացիները երրորդ փորձն են անում մեր երկրում հետընտրական իրադարձությունների հետեւանքով ստեղծված իրավիճակը «կարգավորելու», երկիրը «շողուլի» բերելու համար:
Ու մինչ իշխանությունները «հաղթանակ» են համարում ձայնի իրավունքից չզրկվելը, «մի թասը լավ է, երկուսը բավ է, երրորդը ցավ է» փիլիսոփայությամբ առաջնորդվողները 1643-ն ընկալում են որպես «ցավ»` դրանից բխող հետեւանքներով: Մեր զրուցակից իրավապաշտպան, Հելսինկյան Քաղաքացիական Ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի ղեկավար Արթուր Սաքունցն էլ, ի դեպ, հիասթափված է ԵԽԽՎ-ի` որպես կառույցի աշխատաոճից եւ այն բնորոշում է որպես «նահանջ դավանած արժեքներից»: «Ավելին` այն անգրագետ նահանջ էր, եւ այն կետերն ու ձեւակերպումները, որոնցով այդ փաստաթղթում փորձ է արվում իբր եւս մեկ շանս տալ ՀՀ իշխանություններին` իրավիճակը փոխելու համար, բացառապես զուրկ է փաստական հիմքից, ձեւակերպումներն էլ` օդից վերցված»:
Պրն Սաքունցը մտահոգություն հայտնեց, որ «Վեհաժողովի մասնակիցներից որեւէ մեկի մտքով այդպես էլ չանցավ հարց բարձրացնել, թե մարտի 1-2-ին 10 մարդու սպանությունների մասով ինչո՞ւ մինչեւ հիմա որեւէ մեկին մեղադրանք չի առաջադրվել, որեւէ կասկածյալ անգամ չկա… Որեւէ մեկը չմտածեց` եթե Հայաստանում ամեն երրորդ մարդը համոզմունք է հայտնում, որ այդ 10 զոհերը ոստիկանների գործողությունների հետեւանքով են մահացել, ինչպե՞ս կարող են նրանց իրավահաջորդները որպես տուժող ներգրավվել «Յոթի գործում»: Ինձ համար խիստ տարօրինակ էր, որ Թոմաս Համարբերգն է սկսել խոսել այն մասին, թե թող յոթի դատավարությունն ավարտվի, նոր կասեմ իմ կարծիքը` քաղաքակա՞ն հետապնդում էր իրականացվում, թե՞ քրեական: Բա ո՞ւր մնացին մինչեւ այդ տեղի ունեցած դատավարությունները, ինչո՞ւ կարծիք չի հայտնվում այդ մասին»:
Սաքունցի համար մինչեւ այժմ էլ պարզ չէ, թե այդ ի՞նչն է Վեհաժողովը համարում «առաջընթաց», եթե Մոնիտորինգի հանձնաժողովի վերջին զեկույցից հետո, որում ՀՀ-ում առկա իրավիճակը գնահատվում է սահմանային` ընդհուպ ձայնի իրավունքից զրկվելու վտանգի մասին է խոսվում մինչ ԵԽԽՎ լիագումար նիստը, մեր երկրում ոչինչ չի փոխվել: «Մնում է միայն ենթադրել, որ Կոլոմբիեն ու Պրեսկոտը ԵԽԽՎ-ին միտումնավոր գցել են թյուրիմացության մեջ, քանի որ Հայաստանում անցած մեկ ամսվա ընթացքում պետք է առնվազն հրաշք տեղի ունեցած լիներ, որպեսզի ԵԽԽՎ-ն նման գործարքի գնար` ակնհայտորեն դավաճանելով իր խղճին ու սկզբունքներին», – եզրակացրեց իրավապաշտպանը: Ըստ նրա` ԵԽԽՎ-ի այդ որոշման վրա մեծ ազդեցություն ունեցավ ԵԽԽՎ-ում ՌԴ պատվիրակության` մինչ Հայաստանի հարցի քննարկումն արած հայտարարությունը, թե դեմ է քվեարկելու ՀՀ-ին ձայնի իրավունքից զրկելուն: «ՀՀ-ն` այդ հայտարարությունից հետո ֆիքսվեց որպես Ռուսաստանի ռեգիոն, ֆորպոստ, եւ ՀՀ-ում մարդու իրավունքների պաշտպանության խնդիրը ԵԽ-ում այլեւս դիտարկվում է ոչ թե Հայաստանի իշխանությունների խնդիր, այլ Ռուսաստանի բռնակալության տակ գտնվող երկրի խնդիր: Ես ԵԽԽՎ-ի ընկրկումը սեփական սկզբունքներից դիտարկում եմ հատկապես վերջերս տեղի ունեցած ՌԴ-Եվրոպա «գազայինե առճակատման կոնտեքստում», – ասաց Սաքունցը: Նաեւ հավելեց, որ ԵԽԽՎ-ի կայացրած որոշման մյուս դրդապատճառը քաղաքական է. «ԵԽ-ն, լինելով տարբեր երկրների համախումբ, կայացրեց քաղաքական որոշում` նորից ելնելով իր շահերից, նկատի ունենալով վրաց-ռուսական խնդիրները, նավթային գործոնը, նաեւ` Ղարաբաղի հարցը: Եվրոպան հասկացավ, որ Հայաստանի իշխանությունների հետ համագործակցելով կամ նրանց վրա ճնշում գործադրելով՝ չի կարողանալու ժողովրդավարություն հաստատել, ստիպել բարեփոխումներ անել: Որքան էլ ցավալի է, բայց ԵԽ-ն դարձել է այն մարմինը, որը որոշումներ է կայացնում ՀՀ-ի մասին` ՌԴ երեսին նայելով: Ուստիեւ, պիտի գնանք, Պուտինին խնդրենք, որ թույլ տա մեզ մոտ ժողովրդավարություն լինի: Կամ էլ` պիտի գնանք առանձին-առանձին աշխատենք ԵԽ անդամ երկրների պատգամավորների հետ: Այնպես որ, մենք այսօր շատ լուրջ խնդրի առաջ ենք կանգնած` իրապես վերականգնել Հայաստանի ինքնիշխանությունը»: Իսկ լրացուցիչ երկու ամիս ժամկետում, որը ԵԽԽՎ-ն բաշխեց մեր երկրին, հնարավոր կլինի՞ «հրաշք» արձանագրել` հարցրինք: Պրն Սաքունցը հոռետես է եւ ահա թե ինչու. «Քանի դեռ Հայաստանում գոյություն ունի Սերժ Սարգսյան, Աղվան Հովսեփյան, Տիգրան Սարգսյան, Հովիկ Աբրահամյան քառյակը, իրավիճակը չի փոխվելու, որովհետեւ այս մարդիկ ի վիճակի չեն ու ոչ էլ ցանկություն ունեն որեւէ բան փոխել: Թարմ ապացույց` դեռ ԵԽԽՎ-ի ընդունած վերջին բանաձեւի թանաքը չչորացած` սրանք այստեղ առանց Սմբատ Այվազյանի` մեղադրյալի, վճիռ հռչակեցին` շարունակելով նրան պահել անազատության մեջ»: «Այնպես որ, միակ հրաշքը, որը կարող է փրկել իրավիճակը` իշխանափոխության հրաշքն է, այն էլ` շուտափույթ իշխանափոխության», – համոզված է իրավապաշտպանը:
ԱՂԲՅՈՒՐԸ`
http://www.zhamanak.com/article/11220/